Hà Nội, 5/11/2012 – Hôm nay, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đã công bố Khuyến nghị chính sách “Sửa đổi Luật Đất đai để thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam” trước thềm các phiên thảo luận của Quốc hội Việt Nam về thay đổi Luật Đất đai, tập trung vào các cải cách cần thiết để giải quyết các kẽ hở và thiếu sót hiện thời. Một số các đối tác phát triển, trong đó có Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam cũng đang chuẩn bị một khuyến nghị chính sách với nhưng thông điệp chính tương tự
“Điều quan trọng là sửa đổi Luật Đất đai cần tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho việc quản lý đất đai một cách hiệu quả , công bằng và bền vững hơn về môi trường đối với nguồn tài nguyên đất đai khan hiếm," Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam nói.
“Đối xử công bằng giữa các đối tượng sử dụng đất là rất quan trọng đối với tăng trưởng công bằng hơn và phát triển con người ở Việt Nam. Việc sửa đổi Luật Đất đai là một cơ hội quan trọng nhằm đảm bảo công bằng lợi ích giữa các nhà đầu tư và nông dân, và tăng tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản trị đất đai tại Việt Nam” bà Pratibha Mehta, Điều phối viên Quốc gia của Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam cho biết.
Các vấn đề liên quan đến đất đai tiếp tục chiếm áp đảo trong số các khiếu nại mà chính phủ nhận được, và tham nhũng liên quan đến các vấn đề đất đai được xem là phổ biến rộng rãi. Nghiên cứu này cung cấp những ý tưởng về cải cách thể chế quan trọng để cải thiện hệ thống quản lý đất đai của Việt Nam, giảm bớt bất ổn liên quan đến tranh chấp đất đai, và kiểm soát tham nhũng tốt hơn.
Nghiên cứu này đưa ra các cải cách liên quan đến bốn chủ đề chính: sử dụng đất nông nghiệp, minh bạch và công bằng trong thu hồi đất và bồi thường, quyền sử dụng đất của các nhóm dễ bị tổn thương, và quản lý quy hoạch đất đai.
Tạo nên sự minh bạch và công bằng trong thu hồi đất và bồi thường là ưu tiên quan trọng cho việc sửa đổi Luật Đất đai. Nghiên cứu cho rằng một cơ chế hiệu quả và minh bạch để xác định giá đền bù đất khi đất bị Nhà nước thu hồi là một ưu tiên hàng đầu. Có những ví dụ tốt ở Việt Nam và những điều này cần được áp dụng một cách hệ thống hơn.
Nghiên cứu này chỉ ra rằng, Nhà nước cần tiết chế trong việc sử dụng quyền hạn của mình, hạn chế sử dụng thu hồi đất bắt buộc chỉ cho những trường hợp vì lợi ích công cộng, giúp cho người sử dụng đất tin tưởng hơn về các quyền của mình liên quan đến đất đai. Nghiên cứu lưu ý rằng tranh chấp là không thể tránh khỏi và cải thiện cơ chế giải quyết khiếu nại sẽ làm giảm khiếu nại, đẩy nhanh tốc độ thực hiện dự án và thúc đẩy ổn định xã hội.
Thay đổi liên quan đến sử dụng đất nông nghiệp sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng đất cũng như đảm bảo quyền lợi của người nông dân trong sử dụng đất. Kéo dài thời gian sử dụng đất nông nghiệp sẽ là động lực lớn hơn cho người sử dụng đất để đầu tư và chăm sóc đất đai.
Cuối cùng, hiệu quả đất nông nghiệp sẽ được cải thiện nếu luật pháp cho phép tích lũy ruộng đất lớn hơn và linh hoạt hơn trong sử dụng đất nông nghiệp, đặc biệt khi các mục tiêu an ninh lương thực của Việt Nam về cơ bản đã được đáp ứng.
Sửa đổi Luật Đất đai mang lại cơ hội để tái khẳng định và củng cố quyền sử dụng đất của các nhóm dễ bị tổn thương như phụ nữ, người nghèo và các cộng đồng dân tộc thiểu số. Nghiên cứu kết luận rằng việc phát triển một hệ thống quản lý đất đai linh hoạt và hiệu quả hơn, và cải thiện tính minh bạch và giảm tham nhũng trong quản lý đất đai đều cần thiết để khiến cho hệ thống quản lý đất đai của Việt Nam phù hợp với một quốc gia có thu nhập trung bình.
