Washington DC, 12 Eylül 2024 – Dünya Bankası bugün Karadeniz’in Mavileştirilmesi (BBSEA) GEF Bölgesel Projesi için kullanılacak 6,39 Milyon ABD$ tutarındaki bir Küresel Çevre Fonu (GEF) hibesini onayladı. Hibe Gürcistan, Moldova, Türkiye ve Ukrayna’da hükümetlerin ve özel sektörün Karadeniz’de kirliliği azaltmaya yönelik çabalarını destekleyecektir. Hibenin alıcısı ve Projenin uygulayıcı kuruluşu Birleşmiş Milletler Proje Hizmetleri Ofisi’dir (UNOPS).
Geçtiğimiz birkaç on yıllık dönemde, Karadeniz Avrupa’nın en fazla kirliliğe maruz kalan su kütlelerinden birisi olmuştur. Ötrofikasyon (tarımsal faaliyetlerden kaynaklı aşırı besin maddesi birikimi), kimyasal kirlilik, istilacı türler, etkisiz atıksu arıtımı, endüstriyel sıcak noktalar ve atmosferik çökelme Karadeniz’in deniz ortamını tehdit eden ana etkenler arasında yer almaktadır. Kirlilik baskıları deniz ve kıyı ekosistemlerinin yanında Karadeniz’i evi olarak adlandıran kişilerin geçim kaynaklarını tehdit etmektedir.
BBSEA GEF Bölgesel Projesi Karadeniz’de ötrofikasyon sorununu ortadan kaldırmaya yönelik ekolojik yenilikleri finanse ederek teşvik edecektir. Proje kamu kurumlarının, kalkınma ortaklarının ve potansiyel yatırımcıların yenilikçi kirlilik önleme ve azaltma çözümlerini tespit etmelerine, doğrulamalarına ve bunlar için yatırım yapmalarına olanak tanıyacaktır. Ayrıca, Proje kapsamında (i) ülkelerin su yönetimi, tarım ve su ürünleri yetiştiriciliği ile ilişkili kirlilik hakkındaki mevcut düzenleyici çerçeveleri ve bunların uluslararası enstrümanlar ile uyum durumu incelenecek ve (ii) kirlilik azaltma ve kirlilik yönetimi ile ilgili ulusal yatırım önerileri geliştirilecek ve bilgi paylaşımı sağlanacaktır.
Projenin besin maddelerinden kaynaklı su kirliliğinin ele alınması üzerindeki odağı ve Karadeniz’de kirliliği azaltmaya yönelik bölgesel kapasiteyi güçlendirme amacı, GEF 7 Uluslararası Su Yolları (IW) Odak Alanı ve bölgesel Karadeniz Stratejik Eylem Planı ile uyumludur ve Karadeniz için Ortak Denizcilik Gündemi ile Karadeniz Stratejik Araştırma ve Yenilikçilik Gündemi’nde ortaya konulan temel ilkelerin uygulanmasını destekleyecektir.
BBSEA GEF Projesi, Karadeniz’in sürdürülebilir yönetimi için ortak bir bölgesel çerçeve oluşturmayı ve Karadeniz ülkelerinin ortak bir fayda olarak Karadeniz’in çevresel kalitesini geliştirme ve koruma çabalarını desteklemeyi amaçlayan daha geniş kapsamlı BBSEA Programı’nın bir yapı taşı konumundadır. Program, Karadeniz'e kıyısı olan Bulgaristan, Gürcistan, Romanya, Türkiye ve Ukrayna’nın yanı sıra nehirleri Karadeniz'e dökülen Moldova arasında deniz kirliliğinin azaltılmasını, Mavi Ekonomi yatırımlarının harekete geçirilmesini ve bilgi alışverişi ile işbirliğinin kolaylaştırılmasını amaçlamaktadır. BBSEA Programı, bölgesel diyaloğu güçlendirmenin yanı sıra deniz kirliliğini azaltma önlemlerinin ülkelerin iklim değişikliği uyum ve azaltım stratejilerine entegre edilmesine yönelik ulusal diyaloğun güçlendirilmesine katkıda bulunmayı da amaçlamaktadır.
Dünya Bankası Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Strateji ve Operasyonlar Direktörü Carolina Sanchez-Paramo proje ile ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları vurguladı: “İklim değişikliği, Karadeniz'deki kirlilik etkilerini yoğunlaştırarak sıcaklıkların yükselmesine ve suyla taşınan hastalık risklerinin artmasına yol açmakta ve hem ekosistemleri hem de toplulukları tehdit etmektedir. Proje, katılımcı ülkelerdeki hükümetlerin ve özel sektörün Karadeniz'deki kirliliği azaltmak için harekete geçme konusundaki hazırlık durumlarını güçlendirmeyi destekleyecektir.”
