WASHINGTON, 9 Kasım 2023—Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu, bugün sermaye finansmanı sağlanması ve özel sektör sermayesinin harekete geçirilmesi yoluyla Türkiye’deki şirketlerin yeşil dönüşümünü desteklemek ve Türkiye’nin sermaye piyasalarındaki iklim finansmanını arttırmak için 155 milyon ABD$ tutarında bir krediyi onayladı.
Kredi tutarları Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) aracılığıyla kullandırılacaktır ve TSKB de bu fonları Türkiye Yeşil Fonu’nun kısmi olarak sermayelendirilmesi için kullanacaktır. Türkiye Yeşil Fonu yeşil şirketler ile yeşil dönüşüm sürecindeki şirketlere sermaye finansmanı sağlayacaktır. Türkiye'nin en büyük varlık yönetimi şirketlerinden biri olan Maxis Girişim Sermayesi Portföy Yönetimi A.Ş. (Maxis) ile Proje kapsamındaki Proje Uygulayıcı Kuruluş tarafından yönetilecektir. Projenin toplam büyüklüğünün, Dünya Bankası kredisine ek olarak fon düzeyinde ve yatırım yapılan şirket düzeyinde toplam 250 milyon ABD$ tutarındaki özel sermayenin harekete geçirilmesiyle birlikte 405 milyon ABD$’na ulaşması beklenmektedir.
Proje eşzamanlı olarak (i) şirketlerin karbondan arınma uygulamalarını ve yeşil teknolojilere yaptıkları yatırımları, (ii) gösterim niteliğindeki bir yeşil fon yoluyla Özel Sermaye sektörünün geliştirilmesini, (iii) finansal sektörün çeşitlendirilmesini ve şirketlerin çeşitlendirilmiş uzun vadeli finansmana erişimlerinin geliştirilmesini, (iv) yüksek şirket kaldıraç oranlarının düşürülmesini ve (v) yeşil dönüşüme ve geliştirilmiş iklim eylemine yönelik finansmanın hızlandırılmasını destekleyecektir.
Dünya Bankası'nın 2022 yılında yayınladığı Ülke İklim ve Kalkınma Raporuna göre Türkiye'deki şirketlerin karbondan arındırmak, iklim değişikliğine uyum sağlamak, Türkiye'nin yeşil dönüşümüne katkıda bulunmak, büyüme potansiyellerini artırmak ve istihdam yaratmak için yeşil teknolojilere yatırım yapması gerekmektedir. Enerji sektörü en büyük CO2 emisyon kaynağıdır ve bu sektörü imalat sanayii ve tarım sektörleri izlemektedir. Türkiye'nin belirlediği yeşil hedeflere ulaşabilmesi için şirketlerin karbondan arınmaları gerekmektedir. Aynı zamanda, özellikle AB Yeşil Mutabakatının ardından, şirketlerin büyüme potansiyellerini korumaları için karbondan arınmaları önemli olacaktır. Şirketlerin yeşil dönüşüme yönelik yatırım ihtiyaçlarının mahiyeti göz önüne alındığında, bilgi transferi ile birlikte uzun vadeli finansmana da ihtiyaç duyulacaktır, ancak yeşil yatırımlara yönelik finansman kaynakları yeterli değildir, çoğunlukla kısa vadeli banka kredilerinden oluşmaktadır ve yeşil sermaye piyasası araçları yetersiz gelişmiş durumdadır.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Dirtektörü Humberto Lopez kredinin onaylanması vesilesiyle yaptığı açıklamada şunları vurguladı: “Özsermaye finansmanı, uzun vadeli risk sermayesi sağlar ve bu fonları şirketlerin yeşil dönüşüm süreci için hayati önem taşıyan bir başka unsur olan uzmanlık bilgisi transferiyle birleştirir. Türkiye Yeşil Fonu aracılığıyla, Türkiye, yatırımcıların yeşil yatırım fırsatlarına ilişkin bir arayış içerisinde olduğu küresel eğilimden de faydalanabilecektir”.
Türkiye Yeşil Fonu, açık bir Yatırım Politikası Beyanı ve Yeşil Yatırım Çerçevesi doğrultusunda, özellikle KOBİ'ler ve orta ölçekli şirketler olmak üzere yeşil veya yeşil dönüşüm sürecindeki yenilikçi şirketlere yapılan yatırımlara öncelik verecektir. Proje aynı zamanda yatırım potansiyeli olan kadınları kapsayıcı şirketleri belirleyerek eşitlikçi yatırımları da geliştirecektir.
Bu proje sayesinde, Türkiye’nin finans sistemi özel sermayeyi çekerken, özel sermaye sektörü derinleşecek ve Yeşil Yatırım Çerçevesi içerisindeki fonlardan faydalanacaktır; TSKB sermaye piyasası faaliyetleri yoluyla yeşil finansmana öncülük etme kapasitesini arttıracaktır; şirketler karbonsuzlaşma süreçleri ve yeşil teknoloji yatırımları için uzun vadeli finansmana erişebilecek, finansmanlarını borçtan özsermaye doğru bir değişimle çeşitlendirebilecektir; Maxis, yeşil yatırım alanındaki fon yönetimi uzmanlık birikimini derinleştirecektir ve yatırımcılar daha çeşitlendirilmiş bir finansal sistemde yeni bir sermaye piyasası aracına erişebilecektir.
Dünya Bankası Proje Ekibi Liderleri Gunhild Berg ve Etkin Özen proje ile ilgili olarak şunları belirti: “Proje sonuçta düşük karbonlu ve iklime dirençli bir ekonomiye geçişi destekleyecek, finansal sektörün çeşitlendirilmesine katkıda bulunacak ve uzun vadeli finansman, sermaye piyasaları ve istihdam yaratma için yerli kaynakların geliştirilmesini destekleyecektir. Önerilen yapı ve sermaye piyasası araçları üzerindeki odak sayesinde, proje özel sermayeyi çekme ve piyasa yaratma konusunda önemli bir potansiyele sahiptir”.
Dünya Bankası, proje aracılığıyla, Türkiye Hükümeti’nin Ekonomik Reform Programı ve Ulusal Kalkınma Planında belirtilen, ülkenin iklim eylem stratejileri ve eylem planlarıyla uyumlu kalkınma önceliklerini desteklemekten mutluluk duymaktadır.
