WASHINGTON 27 Haziran 2023 — Yeni bir Dünya Bankası projesi, Türkiye’nin güneydoğusunda 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerin ekonomik şoklarından etkilenen uygun mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (MKOBİ) kapanmasını önlemeye ve istihdamlarını korumalarına yardımcı olacak. 450 milyon ABD$ tutarındaki Türkiye Deprem Sonrası Mikro, Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler İyileştirme Projesinin amacı, depremden etkilenen 11 ilde uygun MKOBİ’lerin iş faaliyetlerinin sürekliliğini ve sürdürülebilir bir şekilde büyümelerini desteklemektir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın garantörlüğünde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından uygulanacak olan proje, MKOBİ’lerin üzerindeki likidite baskılarını hafifletmeyi, faaliyetlerini yeniden başlatmalarına ve işçileri yeniden işe alarak veya depremden etkilenen bölgeyi terk eden işçilerin yerine yenilerini işe alarak istihdamlarını kademeli olarak deprem öncesi seviyelere çıkarmalarına yardımcı olmayı hedeflemektedir.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez proje ile ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları vurguladı: “MKOBİ'ler Türkiye ekonomisine üretim, ihracat ve istihdam bakımından önemli katkılar sağlamaktadır. Depremin sonuçlarının üstesinden gelebilmeleri için MKOBİ'lerin dayanıklılıklarının desteklenmesi, tedarik zincirleri ve istihdamın desteklenmesi yoluyla daha geniş anlamda ekonomi üzerinde olumlu yayılma etkileri yaratacaktır. Proje, normal koşullarda faaliyetlerini sürdürebilecek durumdaki MKOBİ'lerin, depremler, işçi ve girdi kayıpları ve genel olarak düşük talep nedeniyle üretim varlıklarında yaşadıkları zararlar nedeniyle kapanmalarını önleyecektir. Bu çerçeve ile uyumlu olarak, Dünya Bankası, Türkiye'de uygun şirketlerin desteklenmesine ve kırılgan durumdaki işlerin korunmasına katkıda bulunmaktan memnuniyet duymaktadır.”
Proje, uygun MKOBİ'lere işletme giderlerini karşılayabilmeleri için geri ödemeli finansman sağlayacaktır. Performansa dayalı geri ödemeli finansman, bir yıllık bir başvuru turu süresince “ilk gelen alır” esasına göre veya fonlar tamamen kullandırılıncaya kadar kullanıma sunulacaktır. Daha kırılgan grupları desteklemek için, toplam geri ödemeli finansman kaynaklarının yüzde 10'u özel olarak kadınların sahip olduğu veya yönettiği MKOBİ'lere tahsis edilecektir.
Dünya Bankası Baş Ekonomisti ve Proje Görev Ekibi Ortak Lideri Stefka Slavova proje ile ilgili olarak “Depremden etkilenen illerde 473.354 özel işletme bulunmaktadır ve bunların yüzde 99’u yoksul veya yoksulluğa yakın hanehalklarının ana istihdam kaynağı olan ve çeşitli sektörlerde 346.000 kişinin çalıştığı MKOBİ’lerden oluşmaktadır” dedi.
Dünya Bankası Kıdemli Özel Sektör Uzmanı ve Proje Görev Ekibi Ortak Lideri Ali Abukumail ise proje hakkında şunları belirtti: “Proje, Türk sanayisinin kritik segmentlerinin rahatlamasını ve toparlanmasını destekleyecektir. Hükümetin ayrıca kısa vadede iflasla ilgili maliyetleri önlemesi ve orta vadede artan mali gelirlerden faydalanması beklenmektedir.”
Proje, Türkiye’nin 2018-23 MY dönemini kapsayan ve üç ana stratejik alan olarak büyüme, kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik üzerinde odaklanan Ülke İşbirliği Çerçevesi (CPF) ile de uyumludur.