WASHINGTON, 16 Eylül 2020 – Dünya Bankası Grubu tarafından gerçekleştirilen yeni bir analiz, COVID-19 pandemisinin özellikle en yoksul ülkelerde olmak üzere geçtiğimiz on yıllık dönemde sağlık ve eğitim alanlarında zorluklarla elde edilen kazanımları tehdit ettiğini ortaya koyuyor. İnsan sermayesine yapılan yatırımlar - insanların yaşamları boyunca biriktirdikleri bilgi, beceri ve sağlık- bir çocuğun potansiyelini ortaya çıkarmada ve her ülkede ekonomik büyümeyi arttırmada kilit önem taşımaktadır.
Dünya Bankası Grubu’nun 2020 İnsan Sermayesi Endeksi pandemi öncesinde birçok ülkenin çocuklar arasında insan sermayesi oluşturtmada istikrarlı bir şekilde ilerleme kaydettiğini ve düşük gelirli ülkelerin bu alanda en fazla atılımı yapan ülkeler olduklarını göstermektedir. Bu ilerlemeye rağmen, hatta pandeminin etkilerinden önce dahi, tipik bir ülkede doğan bir çocuk, tam eğitim ve tam sağlık ölçütüne göre potansiyel insan sermayesinin sadece yüzde 56'sına ulaşmayı bekleyebiliyordu.
Dünya Bankası Grubu Başkanı David Malpass bu konuda şunları vurguluyor: “Pandemi ortamında, insanları korumak ve onlara yatırım yapmak her zamankinden daha önemli hale gelmiştir çünkü bu sürdürülebilir ve kapsayıcı toparlanma performanslarının ve gelecekteki büyümenin temelini oluşturabilir. Pandemi, güçlü sağlık sistemlerinin, dayanıklı ve esnek eğitim sistemlerinin ve ihtiyacı olanlara yardım sağlayan sosyal koruma programlarının önemini açıkça ortaya koymuştur.”
Pandemi sebebiyle çocukların çoğu -1 milyardan fazla- okula gidememektedir ve eğitim sonuçlarına göre düzeltildiğinde ortalama olarak yarım yıllık bir eğitim kaybı yaşamaları muhtemeldir. Bu önemli düzeyde parasal kayıplar anlamına da gelmektedir. Veriler aynı zamanda kadınlar ve çocuklar için temel sağlık hizmetlerinde önemli aksaklıklar yaşandığını ve pek çok çocuğun önemli aşılardan mahrum kaldığını göstermektedir. Pandemi özellikle kadınlar ve en dezavantajlı aileler üzerinde derin ekonomik etkilere yol açmıştır ve bu grupların birçoğunu gıda güvencesizliği ve yoksulluğa karşı kırılgan bir durumda bırakmıştır.
2020 İnsan Sermayesi Endeksi Mart 2020 itibariyle dünya nüfusunun yüzde 98’ini kapsayan 174 ülkeye ait sağlık ve eğitim verileri içermekte, çocukların pandemi öncesi sağlık ve eğitim sonuçları ile ilgili bir başlangıç durumu sunmaktadır.
Güncelleme ayrıca, 2010'dan 2020'ye kadar insan sermayesi sonuçlarının gelişiminin on yıllık bir görünümünü sunmakta ve verilerin mevcut olduğu tüm bölgelerde ve tüm gelir seviyelerinde iyileştirmeler tespit etmektedir. Bunlar büyük ölçüde sağlık alanında kaydedilen daha iyi çocuk ve yetişkin yaşam süreleri, büyüme geriliklerindeki azalmalar ve okullaşma oranlarındaki artışlar şeklinde yansıyan iyileşmelerden kaynaklanmıştır. Bu ilerleme şu anda küresel salgın nedeniyle risk altındadır.
Analiz kız çocukları için insan sermayesi sonuçlarının ortalama olarak erkek çocuklara göre daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu işgücü piyasasında insan sermayesinin kullanılmasına yönelik benzer fırsatlara dönüşmemiştir: ortalama olarak, istihdam oranları kadınlar için erkeklere göre 20 puan daha düşüktür ve birçok ülkede ve bölgede daha da büyük farklar mevcuttur. Öte yandan, pandemi cinsiyete dayalı şiddet, çocuk evliliği ve adölesan hamileliği gibi kadınlar ve kız çocukları için öğrenme ve yetkinleştirme fırsatlarını daha da azaltan riskleri daha fazla arttırabilir.
Bugün birçok ülkede zorluklarla elde edilen insan sermayesi kazanımları risk altındadır. Ancak ülkeler sadece kaybedilen zemini geri kazanmak için çalışmanın ötesinde daha fazla şey yapabilir. Daha önce elde edilmiş olan insan sermayesi kazanımlarını korumak ve yaygınlaştırmak için, ülkelerin marjinalleştirilmiş topluluklarda sağlık hizmetlerinin kapsama oranlarını ve kalitesini arttırmaları, okullaşmayı arttırmakla ile birlikte öğrenme sonuçlarını iyileştirmeleri ve kırılgan durumdaki aileleri COVID-19 krizinin ölçeğine göre uyarlanmış sosyal koruma önlemleri ile desteklemeleri gerekmektedir.
Dünya Bankası Grubu, pandemi sırasında ve sonrasında insanları korumaya ve insanlara yatırım yapmaya yönelik uzun soluklu çözümlerin geliştirilebilmesi için hükümetler ile yakın bir şekilde çalışmaktadır:
· Etiyopya, Haiti ve Moğolistan’da, Banka yaşamsal tıbbi ekipmanların tedarikini desteklemektedir.
- Bangladeş, Burkina Faso ve Nepal’de, Banka bir yandan okul güvenliği ve hijyeni protokollerinin geliştirilmesini desteklerken, aynı zamanda temel temizlik ve hijyen malzemelerinin temini için WASH (su, temizlik, hijyen) ekipleri ile birlikte çalışmaktadır.
- Ürdün ve Türkiye’de, Banka kısa süre önce onaylanan yeni operasyonlar ile, okullar yeniden açıldığında uygulanacak karma eğitim ve öğretime yönelik televizyon ve dijital içeriklerin geliştirilmesini ve psiko-sosyal danışmanlık ve telafi kurslarının geliştirilmesini desteklemektedir.
- Afrika’nın Sahil bölgesinde, Banka kadınların ve adölesan kızların güçlendirilmesini ve kaliteli üreme, çocuk ve anne sağlığı hizmetlerine erişimin arttırılmasını ve bu hizmetlerin kalitesini n yükseltilmesini amaçlayan Sahil Kadınları Ekonomik Güçlendirme ve Demografik Getiri Projesini (SWEDD) desteklemektedir.
- Banka ayrıca Hindistan’ın COVID-19 yardım çabalarında görev alan temel işçilere sosyal koruma sağlamak ve özellikle yüksek dışlanma riskiyle karşı karşıya olan göçmen ve kayıt dışı işçiler olmak üzere kırılgan gruplara yardım etmek amacıyla daha önceden mevcut olan bir dizi ulusal platform ve program yoluyla nakit transferi ve gıda yardımı uygulamalarını hızlı bir şekilde yaygınlaştırmasına yarımcı olmaktadır.
Sağlık, eğitim ve sosyal korumada iddialı, kanıta dayalı politika önlemleri, yaşanan kayıpları telafi edebilir ve bugünün çocuklarının kendilerinden önceki nesillerin insan sermayesi başarılarını ve yaşam kalitesi düzeylerini aşmanın yolunu açabilir. Her çocuğun sahip olduğu yaratıcılık potansiyelini tam olarak gerçekleştirmek şimdiye kadar hiç bu derecede önemli olmamıştır.
Gelişmekte olan ülkeler için en büyük finansman ve bilgi kaynaklarından birisi olan Dünya Bankası Grubu, gelişmekte olan ülkelerin pandemiye karşı müdahalelerini güçlendirmelerine yardımcı olmak için geniş kapsamlı ve hızlı bir şekilde harekete geçiyor. Halk sağlığı müdahalelerini destekliyoruz, kritik öneme sahip malzeme ve ekipman akışını sağlamak için çalışmalar yapıyoruz ve özel sektörün faaliyetlerine devam ederek istihdamı korumasına yardımcı oluyoruz. 15 aylık dönemde 100’den fazla ülkenin yoksul ve kırılgan nüfus gruplarını korumalarına, özel sektörü ayakta tutmalarına ve ekonomik toparlanmayı güçlendirmelerine yardımcı olmak amacıyla 160 milyar ABD$ düzeyinde bir finansal desteği harekete geçireceğiz. Bu finansal destek, hibeler ve yüksek imtiyazlı krediler yoluyla IDA tarafından kullandırılacak 50 milyar ABD$ düzeyindeki yeni bir kaynağı da içermektedir.
