ප්‍රියන්ත ප්‍රනාන්දු *(34) සිය දෛනික වැඩ කටයුතු නිමාකර සුපුරුදු පරිදි නිවස බලා යමින් සිටියදී ඔහුගේ යතුරුපැදිය ලොරියක ගැටී ඇත. සිය පවුලේ එකම ආදායම් උපදවන්නා අහිමි වූ විට තම ජීවිත ක්‍ෂණිකව වෙනස් වන ආකාරය ඔහුගේ බිරිඳ සහ දරුවන් දෙදෙනා හොඳින්ම අත්විඳින ලදී. අවාසනාවකට මෙන් මෙවන් ඛේදජනක සහ අනවශ්‍ය ජීවිත විනාශයන් ශ්‍රී ලංකාවේ බහුලව දක්නට ලැබේ.
පවතින දත්ත වලට අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ වාර්ෂික මාර්ග අනතුරු වල සාමාන්‍යය 38,000 ක් වන අතර ඒවායේ ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස මරණ 3,000 ක් පමණ සහ බරපතල තුවාල සිදුවීම් 8,000ක් පමණ වාර්තා වේ. මාර්ග අනතුරු නිසා සිදුවන ඇස්තමේන්තුගත ඒක පුද්ගල මරණ සංඛ්‍යාව අසල්වැසි දකුණු ආසියාවේ රටවල් අතර ඉහළම අගය ශ්‍රී ලංකාවට හිමිවන අතර, එම සංඛ්‍යාව මාර්ග අනතුරු පාලනය කරන ලද ලෝකයේ හොඳම ක්‍රියාකාරී රටවල ඒක පුද්ගල මරණ සංඛ්‍යාව මෙන් පස් ගුණයක් වන්නේය.
ශ්‍රී ලංකාවේ මාර්ගවල සිදුවන අධික මාර්ග අනතුරු සංඛ්‍යාව සහ තුවාල අනුපාත හේතුවෙන් පසුගිය දශකය තුල ආර්ථික වර්ධනය සහ දරිද්‍රතාවය අඩු කිරීම සහ සෞභාග්‍යය ඉහළ නැංවීම සම්බන්ධයෙන් ලබා ඇති ප‍්‍රගතිය අඩපණ කර ඇත. මාර්ග අනතුරු වලට ගොදුරු වූවන් ගෙන් තුනෙන් දෙකකට වැඩි සංඛ්‍යාවක් වයස අවුරුදු 15-64 අතර වූ ඵලදායී සහ ක්‍රියාශීලී වැඩිහිටියන් වූහ.
ශ්‍රී ලංකාවේ , 2011 සහ 2018 අතර සිදුවූ වාහන හිමිකාරිත්වයේ 67%ක ශීඝ‍්‍ර වර්ධනයත් විශාලත්වය සහ වේගය අනුව විවිධවන රථ වාහන සහ රථ වාහන නොවන ගමනාගමනයේ ඇති විවිධත්වය නිසාත් මෙම තත්වය තවදුරටත් තීව‍්‍ර වන්නේය. මෙම තත්වය අවදානම් සහිත මාර්ග භාවිතා කරන්නන්ට ප‍්‍රමාණවත් ආරක්‍ෂාවක් නොලැබීයාමට හේතුවේ. අනතුරුවලට ගොදුරු වූවන්ගෙන් 90% වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් පදිකයින්, පාපැදි කරුවන් සහ යතුරුපැදි කරුවන් වේ.
මෙම ප‍්‍රවනතාවය දිගටම පැවතුනහොත් සහ අවශ්‍ය හදිසි ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාත්මක නොකළහොත්, අපේක්‍ෂා කළ පරිදි හදිසි මාර්ග අනතුරු මරණ සහ තුවාල සිදුවීම් ක‍්‍රමයෙන් ඉහළ යනු ඇත.
මෙම ගැටළුව රටේ සෞඛ්‍යයට, යහපැවැත්මට, මානව ප‍්‍රාග්ධනයට සහ ආර්ථික වර්ධනයට තදින්ම බලපාන්නකි. ලෝක බැංකුව ඇස්තමේන්තු කර ඇති පරිදි මාර්ග අනතුරු නිසා සිදුවන මරණ සහ තුවාල වීම් නිසා ශ්‍රී ලංකා වැනි රටවල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 3%-5% ත් අතර ප්‍රමාණයක් අහිමිවිය හැක.
