WARSZAWA, 21 marca 2017 r. – Rozwój gospodarczy Polski był w ostatnich latach ogromnym sukcesem, jednak potrzebne są kolejne reformy, które pozwoliłyby spełnić oczekiwania obywateli na dalsze doganianie Unii Europejskiej, wynika z opublikowanego we wtorek raportu Banku Światowego „Lekcje z Polski, Wnioski dla Polski”.
„Polska odniosła wyjątkowy gospodarczy i rozwojowy sukces, który pozwolił jej osiągnąć status kraju o wysokim dochodzie w rekordowo krótkim czasie. Jeśli Polska nadal chce piąć się do góry i spełniać rosnące oczekiwania obywateli, musi czerpać z tego, co było dobre, jak na przykład odpowiedzialna polityka fiskalna, jak również wprowadzać nowe reformy na rzecz wspierania innowacji czy nowoczesnego rynku pracy” – mówi Arup Banerji, dyrektor Banku Światowego na Unię Europejską.
Co przyczyniło się do sukcesu Polski?
Po zdecydowanych reformach z okresu transformacji ustrojowej, Polska zbudowała właściwe ramy instytucjonalne w zakresie rządów prawa, umów dotyczących własności, kontroli demokratycznej oraz stworzyła podstawowe instytucje gospodarki rynkowej. Następnie wykorzystała członkostwo w Unii Europejskiej, aby instytucje te jeszcze bardziej umocnić.
Podzielana przez większość społeczeństwa wizja społecznej gospodarki rynkowej umożliwiła z kolei pewną ciągłość reform, zaś mądra polityka makroekonomiczna zapewniła polskiej gospodarce stabilność i odporność na wstrząsy. Polska była jedynym krajem w Europie, który w czasie globalnego kryzysu z 2008 r. zanotował wzrost gospodarczy. Polska uniknęła również kryzysu bankowego.
Jednocześnie kraj skutecznie zintegrował się z regionalnymi i światowymi rynkami, zachowując wewnętrzną konkurencyjność, a dzięki nowo powstającym firmom powstały miejsca pracy. Wydajność pracowników wzrosła dzięki inwestycjom w edukację, której jakość poprawiła się w rekordowym tempie na tle innych krajów OECD. Poprawiła się też infrastruktura, a sieć autostrad wydłużyła się czterokrotnie, również za sprawą skutecznego wydatkowania funduszy unijnych.
„Wzrost gospodarczy Polski nie dość, że był dynamiczny i stabilny, to z jego owoców czerpały różne grupy społeczne, w tym także najbiedniejsi, dzięki czemu wskaźnik ubóstwa spadł z 51% w 2005 r. do 30% w 2014 r. Większy dostęp do dobrej edukacji oraz rozkwit przedsiębiorczości przy regulacyjnym i instytucjonalnym wsparciu państwa umożliwił milionom Polaków rozwój i awans społeczny” – mówi Emilia Skrok, starsza ekonomistka Banku Światowego, współautorka raportu.
Potrzebne reformy
Raport Banku Światowego wskazuje kilka obszarów, które Polska nadal może poprawić.
Po pierwsze, potrzebne są działania na rzecz budowy lepszych, skutecznych i zorientowanych na potrzeby obywateli instytucji publicznych.
Po drugie, należy stworzyć pewien fiskalny bufor bezpieczeństwa, aby lepiej radzić sobie z wyzwaniami takimi jak starzenie się społeczeństwa, mniejsze napływy środków unijnych na inwestycje czy rosnąca niepewność na świecie.
Po trzecie, dalsze inwestycje w infrastrukturę ułatwiłyby wymianę handlową, zarówno w wewnętrzną jak i międzynarodową.
Po czwarte, aby Polska mogła wejść na kolejny poziom rozwoju, powinna skoncentrować się na jakości produktów i usług, co jest możliwe do osiągnięcia poprzez wspieranie innowacji.
„Dobrze, że rząd tak dużo uwagi poświęca innowacjom, bez których dalszy dynamiczny wzrost polskiej gospodarki będzie trudny do utrzymania. Należy również pamiętać o innych potencjalnych i niewykorzystanych jeszcze motorach wzrostu. Ułatwienia dla przedsiębiorców, usługi publiczne takie jak zdrowie i edukacja, czy rozwój sektora finansowego to obszary, w których Polska może radzić sobie jeszcze lepiej niż dotychczas” – mówi Carlos Piñerúa, Przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i Kraje Bałtyckie.
Po piąte, aby polska mogła rozwijać się w sposób zrównoważony, potrzebne są dalsze inwestycje w edukację i ochronę zdrowia. Powinna zostać znaleziona lepsza równowaga pomiędzy bezpieczeństwem a elastycznością rynku pracy, wydatki socjalne mogłyby być kierowane do najsłabszych grup społecznych, a system podatkowy mógłby być bardziej progresywny.
Raport Banku Światowego w podsumowaniu głosi, że Polska musi odbudować konsensus społeczny w sprawie wizji i strategii ekonomicznej, którą chce w przyszłości realizować, zapewniając jednocześnie kontynuację długoterminowych reform, które w przeszłości tak dobrze Polsce się przysłużyły.