Warszawa, 7 marca 2017 r. – Kraje Unii Europejskiej, chcąc powstrzymać rosnące nierówności i zapobiec wykluczeniu społecznemu, muszą lepiej pomagać pracownikom w adaptacji do nowego rynku pracy tworzonego przez internet i gospodarkę cyfrową, głosi opublikowany we wtorek raport Banku Światowego na temat wpływu cyfryzacji na gospodarki Europy i Azji Środkowej. W ocenie Banku Światowego, tani i niemalże powszechny dostęp do internetu nie wystarczył, aby kraje Unii Europejskiej w pełni skorzystały z dobrodziejstw technologii cyfrowych. Można zrobić więcej, żeby przyłączyć pracowników do cyfrowej pracy.
„Widzimy wyraźnie, że sam dostęp do internetu nie przekłada się automatycznie na korzyści gospodarcze. Mając na względzie jej zaawansowanie technologiczne, Europa powinna radzić sobie dużo lepiej, jeśli chodzi na przykład o e-commerce. Wciąż nie widzimy jednak kolejnych Googli czy Facebooków, które rodziłyby się w Europie” – mówi Hans Timmer, główny ekonomista Banku Światowego na Europę i Azję Środkową.
Słabo rozwinięte płatności cyfrowe czy nadmierne regulacje to jedne z czynników, które ograniczają wzrost internetowej gospodarki w Unii Europejskiej, wynika z raportu. Starsi pracownicy mają ograniczone możliwości nauki i szkoleń, przez co trudno odnaleźć się im na cyfrowym rynku pracy w niektórych europejskich krajach. W Polsce na przykład znajomość obsługi komputera drastycznie spada wraz z wiekiem, szczególnie w przypadku osób bez wyższego wykształcenia.
Ponadto, tylko niecałe 30 procent firm w Unii Europejskiej korzysta z rozwiązań komunikacyjnych opartych na chmurze, które ograniczają koszty i zwiększają produktywność. W Polsce ten odsetek jest jeszcze mniejszy i wynosi mniej niż 10 procent.
Osoby prywatne również mogłyby skorzystać na większym wykorzystaniu zalet internetu. Tylko 4 procent bezrobotnych Polaków korzysta dziś z profesjonalnych serwisów społecznościowych, takich jak na przykład LinkedIn, podczas gdy w Europie Północnej i Zachodniej, odsetek ten przekracza 15 procent. Ci z kolei, którzy mają pracę, znacznie rzadziej pracują zdalnie. W Danii czy w Szwecji, ponad 15 procent pracowników często pracuje zdalnie, w Polsce tylko 6 procent.
Z raportu wynika również, że problem nierówności w Unii Europejskiej może narastać, ponieważ pracownicy niewykwalifikowani znacznie rzadziej wykorzystują internet do poszukiwania pracy niż specjaliści.
„Choć internet kreuje ogromne możliwości, istnieje ryzyko pogłębienia problemu wykluczenia społecznego. Należy wprowadzić takie działania i reformy, które pozwoliłyby ludziom przystosować się do nowych warunków. Rozszerzanie ubezpieczenia zdrowotnego czy emerytalnego na wolnych strzelców, czy próba pomocy bezrobotnym powrotu na nowy rynek pracy może przynieść lepsze skutki niż tworzenie regulacji ” – mówi Hernan Winkler, ekonomista Banku Światowego i autor raportu.
Reformy, które ułatwiałyby pracownikom bez etatu płacenie podatków i składek mogłyby zachęcić przynajmniej część z nich do wyjścia z szarej strefy, co pozwoliłoby im osiągnąć jakiś poziom zabezpieczenia pracowniczego.
Rosnąca rola gospodarki współdzielenia się (sharing economy) oraz alternatywne formy zatrudnienia stanowią wyzwanie dla istniejących regulacji rynku pracy, których celem była ochrona pracowników pobierających regularne wynagrodzenie od pracodawcy. Unia Europejska ma wyjątkową szansę, aby dostosować swój rynek pracy do rosnących wymagań gospodarki cyfrowej.
