Śmiertelne wypadki drogowe, będące przyczyną śmierci ponad 1 mln osób co roku, są ósmą co do liczby przyczyną śmierci na świecie, a drugą co do wielkości przyczyną śmierci w populacji osób w wieku od 25 do 39 lat. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wypadki drogowe z ofiarami rannymi mogą stać się trzecim co do wielkości zagrożeniem dla zdrowia publicznego do 2020 roku – wyprzedzając w tym rankingu takie schorzenia jak gruźlica, HIV/AIDS, oraz infekcje dolnych dróg oddechowych.
Ponadto, poza ofiarami śmiertelnymi, co roku 20-50 mln osób doznaje w wypadkach drogowych obrażeń niekończących się śmiercią, zwiększając w ten sposób skutki ekonomiczno-społeczne tych zdarzeń. Poza tragedią ludzką, wypadki drogowe powodują również skutki ekonomiczne. Straty wynikające z obrażeń odniesionych w wypadkach szacuje się na 100 mld USD rocznie – skutek łączny porównywalny do 1 - 3% PKB na poziomie krajowym.
W Europie, Polska wybija się, jako kraj szczególnie narażony na kwestie dotyczące BRD. W Polsce, w roku 2012, w wypadkach drogowych straciło życie ponad 3.500 osób, a wskaźnik śmiertelności w wyniku wypadków drogowych – na poziomie 93 na milion – jest ponad 50% wyższy niż średnia dla Unii Europejskiej tzn. 55 ofiar śmiertelnych. W ten sposób Polska zajmuje w dalszym ciągu jedno z najniższych miejsc pod względem poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego wśród krajów UE. Chociaż Polsce udało się obniżyć liczbę ofiar śmiertelnych na drogach o 35% w latach 2001 – 2012, UE w tym samym okresie obniżyła liczbę ofiar o 49 % – wskazuje to więc na pilną potrzebę pojęcie bardziej intensywnych działań.
Decydenci polityczni w Polsce widza tę potrzebę i starają się konsekwentnie podnosić bezpieczeństwo na drogach w Polsce. Polska jest sygnatariuszem Deklaracji ONZ o Bezpieczeństwie Ruchu Drogowego oraz, jako kraj członkowski UE, jest zobowiązana do działania zgodnego z wytycznymi i kierunkami polityki przedstawionymi w ostatnio opracowanym dokumencie Towards a European road safety area: policy orientations on road safety 2011-2020 (W kierunku europejskiego obszaru bezpieczeństwa ruchu drogowego: kierunki polityki w zakresie brd 2011 -0- 2020).
Aby wesprzeć realizację tych zobowiązań, kluczowi interesariusze w Polsce kontynuują działania w kierunku ograniczenia liczby ofiar śmiertelnych i rannych na drogach w kraju. Głównym celem do roku 2020jest osiągnięcie 50% obniżenia liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych wraz z 40 % ograniczeniem liczby osób rannych . W ramach tych działań Polska, korzystając ze wsparcia Banku Światowego, opracowała Narodowy Program BRD na lata 2013-2020. Zadaniem programu jest rozwój mechanizmów bezpieczeństwa ruchu drogowego, aby pomóc Polsce wnieść swój wkład w osiągnięcie celu UE tzn. zmniejszenia do roku 2020 liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych o połowę.
Poza wdrażaniem tego programu, Polska, we współpracy z Programem Banku Światowego Global Road Safety Facility, opracowuje bardziej uporządkowane ramy wdrażania działań określonych w Narodowym Programie BRD. Najważniejszym efektem tej współpracy jest ostatnio opublikowany Country Report on Poland: Road Safety Management Capacity Review (Raport końcowy: Przegląd potencjału w zakresie zarządzania bezpieczeństwem drogowym w Polsce), który przedstawia szczegółowy opis struktury zakresów odpowiedzialności w obszarze BRD w kraju oraz przegląd możliwości zarządzania BRD i zalecenia dotyczące kluczowych działań strategicznych. Przegląd wspomaga trwające obecnie prace nad określeniem kierunku przyszłych działań w obszarze zarządzania BRD w Polsce, przedstawia uzasadnienia dla niezbędnych inwestycji w tej dziedzinie oraz promuje pozytywne efekty rekomendowanych interwencji.
Przegląd wskazuje szereg kluczowych czynników odpowiedzialnych za wysoką liczbę ofiar śmiertelnych w kraju. Czynniki te można podzielić na trzy główne grupy: brak inwestycji w brd, błędne i negatywne zachowania uczestników ruchu drogowego, brak jasnego przywództwa określającego priorytety w zakresie odpowiedzialności i osiągania wyników. Według raportu wśród innych czynników należy dodatkowo wymienić: niebezpieczne pobocza, brak rozdzielenia kierunków ruch (co prowadzi do zderzeń czołowych), zbyt wysokie limity prędkości i nagminne przekraczanie dozwolonej prędkości, nieużywanie pasów bezpieczeństwa i fotelików dziecięcych, a także jazda po alkoholu.
Raport przedstawia ponad 70 zaleceń – przede wszystkim potrzebę opracowanie ram strategicznych celem poprawy zdolności zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego. Zastosowanie się do zaleceń może pomóc poszczególnym interesariuszom w Polsce przy planowaniu, koordynacji i wdrożeniu skutecznych działań w zakresie BRD.
Implementacja tego typu usprawnień i rozwiązań BRD odzwierciedla rzeczywiste zaangażowanie Polski w poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego na całej sieci dróg w kraju. W ten sposób bezpieczeństwo jest dla Polski priorytetem - z korzyścią dla wszystkich.
