Skip to Main Navigation
PUBLIKACJA4 pazdziernika 2022

„Krajowe memorandum gospodarcze” - Zielona transformacja w Polsce: szanse i wyzwania dla wzrostu gospodarczego

The World Bank

„Krajowe memorandum gospodarcze” (ang. Country Economic Memorandum/CEM) to jeden z głównych raportów diagnostycznych Banku Światowego zawierający analizę czynników napędzających długofalowy wzrost gospodarczy w danym kraju. Diagnoza wzrostu gospodarczego dla Polski obejmuje kompleksową analizę kluczowych wyzwań i możliwości w kontekście polityki rozwoju gospodarczego prowadzonej zgodnie z zasadami sprawiedliwości społecznej w oparciu o model zielonego wzrostu. Autorzy raportu podpowiadają, jak przezwyciężyć rynkowe, programowe i instytucjonalne bariery dla niskoemisyjnego wzrostu gospodarczego.

W raporcie przeanalizowano, jakie działania są w Polsce potrzebne, by przyspieszyć wzrost gospodarczy i osiągnąć pełną konwergencję dochodową z UE-15.

  • Po pierwsze, potrzebny jest wzrost inwestycji, w szczególności prywatnych, aby pobudzić długoterminowy wzrost gospodarczy i ułatwić przejście na bardziej ekologiczny model wzrostu gospodarczego.
  • Po drugie, trzeba nadal dbać o wzrost jakości kapitału ludzkiego, która ma decydujące znaczenie dla długoterminowego wzrostu gospodarczego, zwłaszcza w kontekście kurczącej się i gwałtownie starzejącej się populacji. Przede wszystkim Polska musi nadrobić straty w wynikach edukacyjnych wywołane nauczaniem zdalnym w okresie COVID-19, a także skróceniem cyklu powszechnego obowiązku szkolnego.
  • Po trzecie, niezbędny jest wzrost produktywności, bez którego trudno mówić o trwałym wzroście gospodarczym i dochodach powyżej średniej dla UE-15.

Pakiet precyzyjnie dobranych reform, skutkujących jednocześnie wzrostem inwestycji gospodarczych i poprawą jakości kształcenia na poziomie wyższym i na wcześniejszych szczeblach systemu edukacji, a także poprawą łącznej produktywności czynników produkcji i wskaźników aktywności zawodowej ludności, mógłby przyczynić się do zwiększenia rocznego wzrostu gospodarczego średnio o 1,1 punktu procentowego do 2050 r.

Ważną rolę w zielonej transformacji ma do odegrania sektor finansowy. Proces przechodzenia na bardziej ekologiczną i odporną gospodarkę wymaga dostępu do finansowania – zarówno ze środków publicznych, jak i mieszanych. Kapitał prywatny jest niezbędny, aby przedsiębiorstwa przebudowały swój model biznesowy w kierunku osiągnięcia zerowej emisji netto. Sposób finansowania zielonej transformacji ma też znaczenie dla szerszych skutków makroekonomicznych.

Koszty ambitniejszej ścieżki dekarbonizacji, koniecznej dla realizacji celu zerowej emisji netto w sektorze energetycznym do 2050 r., oszacowano w raporcie na blisko 130 miliardów dolarów. Jest to kwota ponad dwa razy wyższa od obecnego poziomu bazowego i oznacza, że inwestycje w tym obszarze powinny przyspieszyć. Tak zarysowana ścieżka wpisuje się w strategię rozwoju Unii Europejskiej, ale jej realizacja jest zależna m.in. od bardziej sprzyjającego środowiska regulacyjnego, w tym dla odnawialnych źródeł energii.

The World Bank
Dwojaki cel, jakim jest trwały wzrost gospodarczy przy jednoczesnej dekarbonizacji, wymaga prowadzenia skutecznej, wielotorowej polityki, która wymusza kompromisy i konieczność podejmowania trudnych decyzji.

Pobierz pełny raport.