ខណៈដែលសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរើបឡើងវិញនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន ការគម្រាមកំហែងដល់កំណើននិងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ នឹងនៅបន្តមានយូរអង្វែងតទៅទៀត
ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន, ថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ — ជំងឺកូវីដ-១៩ បានបញ្ចេញកម្លាំងអង្រួនកន្ត្រាក់បីជាបន្តបន្ទាប់គ្នាទៅលើតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក៖ ទីមួយ ការរាលដាលនៃជំងឺខ្លួនឯងនេះតែម្តង, ទីពីរ ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់វិធានការបិទខ្ទប់ការរាលដាលជំងឺ, និងទីបី ឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានជាបន្តបន្ទាប់ដោយសារវិបត្តិឱនភាពសេដ្ឋកិច្ចនៅទូទាំងពិភពលោក។ ត្រូវការសកម្មភាពជាបន្ទាន់ៗដើម្បីធានាថា ការរាលដាលជំងឺនេះមិនបង្កឧបសគ្គដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនិងបង្កើនភាពក្រីក្រថែមទៀត នៅឆ្នាំខាងមុខៗ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចក្រោមចំណងជើងថា «ពីការបិទខ្ទប់ការរាលដាលឆ្ពោះទៅស្តារសេដ្ឋកិច្ចឱ្យរើបឡើងវិញ» សម្រាប់តំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ របស់ធនាគារពិភពលោក។
សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសកំពុងកម្រើកឡើងវិញនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន ដែលមកទល់ពេលនេះអាចខ្ទប់វីរុសមិនឱ្យរាលដាលបាន។ ប៉ុន្តែ សេដ្ឋកិច្ចរបស់តំបន់នេះមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើផ្នែកដទៃទៀតនៃពិភពលោក ដែលតម្រូវការនៅមិនទាន់ងើបមុខរួចនៅឡើយ។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០ សេដ្ឋកិច្ចទូទាំងតំបន់ត្រូវបានរំពឹងទុកថានឹងលូតលាស់បានត្រឹមតែ ០,៩ភាគរយទេ ដែលជាអត្រាមួយដ៏ទាបបំផុតគិតតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៧ មក។ ខណៈដែលប្រទេសចិនត្រូវបានព្យាករទុកថានឹងមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់បាន ២ភាគរយក្នុងឆ្នាំនេះក្តី – នេះក៏ព្រោះតែមានការបង្កើនការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ការនាំចេញច្រើន និងប្រទេសនេះអាចទប់ការឆ្លងឱ្យនៅកម្រិតទាបតាំងពីខែមីនា ប៉ុន្តែតម្រូវការក្នុងស្រុកបានធ្លាក់ចុះ – ប៉ុន្តែផ្នែកដទៃទៀតនៃតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិកត្រូវបានព្យាករថានឹងមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់បានត្រឹមដក ៣,៥ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះ។
តំបន់នេះនឹងមានពន្លឺក្តីសង្ឃឹមគ្រាន់បើបន្តិចវិញនៅក្នុងឆ្នាំ២០២១ ដោយពេលនោះសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនត្រូវបានរំពឹងថានឹងកើនដល់ ៧,៩ភាគរយ ហើយផ្នែកដទៃទៀតក្នុងតំបន់បាន ៥,១ភាគរយ បើផ្អែកលើការសន្មតអំពីការរើបឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់និងអំពីប្រក្រតីភាពនៃសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចធំៗមួយចំនួន ភ្ជាប់ជាមួយលទ្ធភាពដែលនឹងអាចមានថ្នាំវ៉ាក់សាំងចាក់ការពារជំងឺនេះផង។ យ៉ាងណាក៏ដោយ សម្រាប់ពីរឆ្នាំខាងមុខ ទិន្នផលសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានព្យាករទុកថានៅតែបន្តនៅទាបជាងកម្រិតព្យាករនាមុនពេលមានការផ្ទុះមេរោគនេះ។ ទស្សនៈវិស័យដូចជាមិនសូវល្អសោះសម្រាប់ប្រទេសកោះមួយចំនួនមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ដែលនៅទីនោះទិន្នផលសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានព្យាករថានឹងនៅមានប្រហែល១០ភាគរយទាបជាងកម្រិតមុនមានវិបត្តិ បាច់ពីពេលនេះរហូតដល់ពេញមួយឆ្នាំ២០២១ ទៅទៀត។
ភាពក្រីក្រត្រូវបានព្យាករថានឹងកើនឡើងជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ប្រជាជនរហូតដល់ទៅ ៣៨លាននាក់ត្រូវបានរំពឹងថានឹងបន្តជាប់ក្នុងភាពក្រីក្រដដែល ឬត្រូវបានរុញទម្លាក់ទៅក្នុងភាពក្រីក្រវិញ ដោយសារការរាលដាល់ជំងឺនេះ (នេះបើគិតតាមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រជាតម្លៃទឹកប្រាក់ ៥,៥០ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយថ្ងៃ សម្រាប់ប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់មធ្យម)។
បន្ទាប់ពីការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ រដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងតំបន់នេះបានប្តេជ្ញាឧបត្ថម្ភទុនជាមធ្យមជិត ៥ភាគរយនៃផ.ស.ស ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពប្រព័ន្ធសុខាភិបាល, ជួយក្រុមគ្រួសារដោះស្រាយបញ្ហាស្បៀង, និងជួយទ្រទ្រង់ក្រុមហ៊ុនឱ្យរួចផុតពីការក្ស័យធន។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី ប្រទេសមួយចំនួននៅជួបការលំបាកក្នុងការពង្រីកកម្មវិធីគាំពារសង្គមរបស់ខ្លួនដែលមានលក្ខណៈតូចចង្អៀត ដែលពីមុនមកគេធ្លាប់តែចំណាយទៅលើមិនដល់ ១ភាគរយ នៃផ.ស.ស ផង ដូច្នេះ ការបន្តជួយយូរនឹងបង្កើតសម្ពាធទៅលើមូលដ្ឋានចំណូលរបស់រដ្ឋាភិបាលដែរ។
លោកស្រី វិចតូរីយ៉ា ក្វាក្វា អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកសម្រាប់តំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក មានប្រសាសន៍ថា៖ «ជំងឺកូវីដ-១៩មិនគ្រាន់តែប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទៅលើជនក្រីក្រខ្លាំងជាងគេប៉ុណ្ណោះទេ តែវាថែមទាំងកំពុងបង្កើតឱ្យមាន«អ្នកក្រថ្មី»មួយក្រុមទៀត។ តំបន់នេះកំពុងតែប្រឈមនឹងអ្វីដែលមិនដែលកើតមានឡើង ហើយរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសក្នុងតំបន់កំពុងតែជួបប្រទះនឹងជម្រើសដ៏លំបាកមួយ។ ប៉ុន្តែ មានជម្រើសគោលនយោបាយវៃឆ្លាតដែលអាចយកមកប្រើដើម្បីសម្រាលស្ថានភាពលំបាកក្នុងការធ្វើថ្នូរខាតបង់អ្វីម៉្យាងដើម្បីបានអ្វីមួយមកវិញ ហើយជម្រើសទាំងនោះមានដូចជាសមត្ថភាពធ្វើតេស្តមេរោគនិងតាមដានប្រភពឆ្លង និងការពង្រីកចំណាត់ការគាំពារសង្គមឱ្យបានយូរទៅលើជនក្រីក្រនិងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ជាដើម។»
របាយការណ៍នេះព្រមានថា ប្រសិនបើគ្មានចំណាត់ការសកម្មភាពច្រើនមុខព្រួញនៅក្នុងពេលនេះ ការរាលដាលជំងឺនេះអាចនឹងកាត់បន្ថយកំណើននៅទូទាំងតំបន់នេះជិត ១ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ ក្នុងអំឡុងពេលមួយទសវត្សរ៍ខាងមុខ ដោយតាមរយៈនោះគ្រួសារក្រីក្រនឹងរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ ដោយសារតែគេខ្វះលទ្ធភាពទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាព, ការអប់រំ, ការងារ និងហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិត។
ការបិទសាលារៀនដោយសារកូវីដ-១៩ អាចនឹងធ្វើឱ្យខាតបង់ការសិក្សារៀនសូត្រចំនួន ០,៧ឆ្នាំ នៅតាមប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក។ ជាលទ្ធផល សិស្សម្នាក់ៗនៅក្នុងតំបន់ត្រូវបានរំពឹងថានឹងអាចខាតចំណូលជាមធ្យម ៤ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ នៃអាយុកាលប្រកបការងាររបស់ពួកគេ។
បំណុលសាធារណៈនិងឯកជន រួមដោយតារាងសមតុល្យធនាគារធា្លក់ក្នុងស្ថានភាពអាក្រក់និងភាពមិនប្រាកដប្រជាកាន់តែច្រើនឡើងៗ នាំមកនូវហានិភ័យដល់ការវិនិយោគសាធារណៈនិងឯកជននិងដល់ស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ នៅក្នុងគ្រាមួយដែលតំបន់នេះត្រូវការទាំងពីរ គឺការវិនិយោគនិងស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ច ជាបន្ទាន់។ ឱនភាពសារពើពន្ធដ៏ធំនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ត្រូវបានព្យាករថានឹងធ្វើឱ្យបំណុលរដ្ឋាភិបាលកើនជាមធ្យម ៧ភាគរយនៃផ.ស.ស ក្នុងឆ្នាំ២០២០។ របាយការណ៍នេះអំពាវនាវឱ្យមានកំណែទម្រង់សារពើពន្ធដើម្បីកៀរគរចំណូលតាមរយៈការប្រមូលពន្ធឡើងតាមប្រាក់ចំណូល និងឱ្យកាត់បន្ថយចំណាយខ្ជះខ្ជាយ។ នៅប្រទេសមួយចំនួន បំណុលមិនទាន់ទូរទាត់សងរួចកំពុងតែពូនគរធំឡើងៗរហូតទ្រាំទ្រលែងចង់រួចហើយ ដែលតម្រូវឱ្យមានការជួយគាំទ្រពីខាងក្រៅ។
ស្របពេលគ្នានេះដែរ វិបត្តិនេះកំពុងពន្លឿននិន្នាការមួយចំនួនដែលមានស្រាប់នៅក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម រាប់ទាំងនិន្នាការធ្វើតំបន់ភាវូបនីយកម្មនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក, ការរើទីតាំងខ្សែច្រវាក់តម្លៃសកលមួយចំនួនចេញពីប្រទេសចិន និងកំណើនយ៉ាងលឿនក្នុងការផ្តល់សេវាដោយប្រើប្រព័ន្ធឌីជីថល ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានេះ វិបត្តិនេះក៏កំពុងបង្កើនសម្ពាធឱ្យបណ្តាប្រទេសងាកទៅប្រកាន់យកនយោបាយគាំពារនិយមវិញដែរ។
លោក អាឌិត្យា ម៉ាតទូ ប្រធានសេដ្ឋវិទូរបស់ធនាគារពិភពលោកសម្រាប់តំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រទេសជាច្រើនក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វីកកំពុងតែទទួលបានជោគជ័យក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺនេះ និងផ្តល់អំណោយសង្រ្គោះ ប៉ុន្តែពួកគេនឹងប្រឈមដើម្បីស្តារឡើងវិញនិងធ្វើឱ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ពេលនេះ អាទិភាពគួរតែផ្តោតទៅលើការសិក្សារៀនសូត្រមានសុវត្ថិភាពដើម្បីថែរក្សាមូលធនមនុស្សឱ្យនៅគង់វង្ស, ពង្រីកមូលដ្ឋានប្រមូលពន្ធដើម្បីបញ្ចៀសការកាត់ការចំណាយវិនិយោគសាធារណៈ, និងកែទម្រេង់វិស័យសេវាកម្មដែលកំពុងស្ថិតក្រោមការការពារជាប់នោះ ដើម្បីច្បាមយកឱកាសមានប្រៀបដែលកាលានុវត្តភាពឌីជីថលកំពុងនាំមកឱ្យ។»
ក្រុមធនាគារពិភពលោក World Bank Group, ដែលជាប្រភពមួយក្នុងចំណោមប្រភពធំៗផ្នែកមូលនិធិនិងចំណេះដឹងសម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ កំពុងតែចាត់វិធានការទូលំទូលាយនិងយ៉ាងរហ័ស (broad, fast action) សំដៅជួយប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងការពង្រឹងការឆ្លើយតបរបស់ខ្លួនទៅនឹងការរាលដាលជំងឺ។ យើងកំពុងជួយអន្តរាគមន៍ទ្រទ្រង់ដល់ផ្នែកសុខាភិបាលដោយខិតខំធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានការផ្គត់ផ្គង់មិនដាច់នូវគ្រឿងសម្ភារនិងបរិក្ខារពេទ្យសំខាន់ចាំបាច់ និងជួយដល់វិស័យឯកជនឱ្យមានលទ្ធភាពបន្តអាជីវកម្មនិងរក្សាការងារកុំឱ្យបាត់បង់ផង។ យើងនឹងបញ្ចេញកញ្ចប់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុក្នុងទំហំ ១៦០ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកក្នុងរយៈពេល ១៥ខែ ដើម្បីជួយប្រទេសជាង១០០ក្នុងកិច្ចការពារជនក្រីក្រនិងក្រុមជនងាយរងគ្រោះ, អភិវឌ្ឍមូលធនមនុស្ស, ជួយទ្រទ្រង់ដល់ធុរកិច្ច, និងជំរុញដំណើរការស្តារសេដ្ឋកិច្ចឱ្យរើបឡើងវិញ។ នៅក្នុងកញ្ចប់នេះរួមមានហិរញ្ញវត្ថុ ៥០ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកដែលជាធនធានថ្មីរបស់សមាគមអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ (IDA) ផ្តល់តាមរយៈទម្រង់ជំនួយឥតសំណងនិងកម្ចីមានលក្ខណៈសម្បទានខ្ពស់។
