កំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធមានសារៈសំខាន់ចំពោះកំណើនរយៈពេលវែងនិងវិបុលភាព
សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានៅតែមានភាពរឹងមាំដោយរក្សាបាននូវកំណើន ៧,៤% នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៣
សឹង្ហបូរី ថ្ងៃទី ៧ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៤ ‑‑ យោងតាមរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចនៅអាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះដោយធនាគារពិភពលោក បានឲ្យដឹងថា បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក នឹងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចថេរនៅឆ្នាំនេះ ដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់មានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ និងការឆ្លើយតបដែលមានលក្ខណៈសមស្របរបស់ទីផ្សាររហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះទៅនឹងការកាត់បន្ថយនៃជំនួយរបស់ធនបំរុងសហព័ន្ធ។
របាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅអាស៊ីបូព៌ា នឹងកើនឡើងត្រឹម ៧,១ ភាគរយនៅឆ្នាំនេះ គឺមិនមានអ្វីប្រែប្រួលច្រើនទេ បើធៀបទៅនឹងកំណើនក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។ ជាលទ្ធផល សេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា នៅតែមានកំណើនលឿនជាងគេបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ទោះបីជាមានការធ្លាក់ចុះបន្តិចមកនៅក្រោមអត្រាកំណើនមធ្យម ៨ភាគរយក្នុងចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០៩ ដល់ ២០១៣ ក្តី។ នៅប្រទេសចិន កំណើននេះ នឹងធ្លាក់ចុះបន្តិចបន្តួច ពី ៧,៧ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ មកនៅ ៧,៦ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំនេះ។ ដោយមិនរាប់បញ្ចូលប្រទេសចិន សេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់នេះ នឹងកើនឡើងត្រឹម ៥,០ភាគរយ គឺមានការថយចុះបន្តិចពី ៥,២ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំមុន។
លោក អាក់សែល វ៉ាន់ត្រុតសេនប៊ើគ អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក បានមានប្រសាសន៍ថា “បណ្តាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ាននិងប៉ាស៊ីហ្វិក បានដើរតួនាទីជាចលករកំណើនដ៏សំខាន់មួយរបស់ពិភពលោក ចាប់តាំងពីមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកលលោកមក។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាសកលដែលកាន់តែរឹងមាំនៅក្នុងឆ្នាំនេះ នឹងជួយឲ្យតំបន់នេះបន្តរីកលូតលាស់ក្នុងល្បឿនមួយថេរ ខណៈដែលកំពុងតែសម្របទៅតាមលក្ខខណ្ឌហិរញ្ញវត្ថុសកលដែលកាន់តែមានលក្ខណៈតឹងតែងជាងមុន”។
សេដ្ឋកិច្ចដែលធំជាងគេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអគ្នេយ៍ ដូចជា ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី និងថៃ នឹងប្រឈមទៅនឹងលក្ខខណ្ឌហិរញ្ញវត្ថុសកលដែលកាន់តែតឹងតែងជាងមុន និងបំណុលក្នុងគ្រួសារកាន់តែខ្ពស់ជាងមុន។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នឹងកើនឡើងបង្គួរដល់ ៤,៩ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤។ ការនាំចេញរបស់ម៉ាឡេស៊ីនឹងកើនឡើង ក៏ប៉ុន្តែ ថ្លៃចំណាយលើការបង់ការប្រាក់បំណុលដែលកាន់តែខ្ពស់ និងទំនាក់ទំនងសារពើពន្ធដែលកំពុងតែបន្ត នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់បរិមាណតម្រូវការក្នុងស្រុក។ នៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពិន កំណើនសេដ្ឋកិច្ចអាចនឹងមានសភាពយឺតក្នុងកំណើន ៦,៦ភាគរយ ក៏ប៉ុន្តែ ចំណាយដែលកំពុងកើនឡើងលើការកសាងឡើងវិញ នឹងធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពលើការប្រើប្រាស់ពីផលប៉ះពាល់នៃគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។
បណ្តាប្រទេសដែលមានទំហំសេដ្ឋកិច្ចតូចជាងគេ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងមានកំណើនថេរ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រឈមទៅនឹងហានិភ័យខ្ពស់ ដែលអាចនឹងតម្រូវឲ្យមានការរឹតបន្តឹងបន្ថែមលើរូបិយប័ណ្ណ។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កិច្ចប្រឹងប្រែងធ្វើកំណែទម្រង់សាជាថ្មីក្រោយការបោះឆ្នោត ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជួយរក្សាបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងកម្រិត ៧,២ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ក៏ប៉ុន្តែ អស្ថិរភាពនៃទីផ្សារពលកម្ម អាចនឹងបង្កឲ្យមានហានិភ័យ។ ការរីកចម្រើនថេរលើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធ នឹងជួយឲ្យប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ារ ទទួលបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ៧,៨ភាគរយ។ ក៏ប៉ុន្តែជាមួយនឹងការរីកចម្រើនដែលមានកម្រិតលើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធក្នុងវិស័យធនាគារនិងវិស័យដទៃទៀត សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសវៀតណាម ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកើនឡើងបង្គួរក្នុងកម្រិត ៥,៥ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំនេះ។ ភាគច្រើននៃប្រទេសស្ថិតលើកោះប៉ាស៊ីហិ្វក និងប្រទេសទីម័រខាងកើត នៅតែពឹងពាក់លើជំនួយនិងការផ្ទេរប្រាក់ពីបណ្តាប្រទេសជឿនលឿន។
ហានិភ័យចំពោះការព្យាករណ៍ក្នុងតំបន់នេះនៅតែមាន។ លោក ប៊ើត ហូហ្វមេន ប្រធានសេដ្ឋកិច្ចវិទូរបស់ធនាគារពិភពលោកប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហិ្វក បានមានប្រសាសន៍ថា “ការវិវត្តមករកភាពដើមវិញដែលមានសភាពយឺតជាងការរំពឹងទុកនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសជឿនលឿន ការកើនឡើងនៃអត្រាការប្រាក់នៅលើពិភពលោកនិងអស្ថិរភាពនៃតម្លៃទំនិញដែលចេះតែកើនឡើងដោយសារតែមានភាពតានតឹងខាងផ្នែកនយោបាយភូមិសាស្ត្រនៅតំបន់អឺរ៉ុបខាងកើត គឺជាការរំឮកឲ្យដឹងថា តំបន់អាស៊ីបូព៌ា នៅតែងាយទទួលរងផលប៉ះពាល់ចំពោះការអភិវឌ្ឍដែលមានលក្ខណៈអវិជ្ជមាននៅក្នុងពិភពលោក”។
ឈរលើទិដ្ឋភាពវិជ្ជមាននៃស្ថានការណ៍ ដោយសារតែមានការកាត់បន្ថយធនបំរុងកាលពីឆ្នាំមុន រូបិយប័ណ្ណដែលមានលក្ខណៈបត់បែន នឹងជួយតំបន់អាស៊ីបូព៌ាដោះស្រាយនូវផលប៉ះពាល់ខាងក្រៅ រួមទាំងបញ្ហាលំហូរមូលធនដែលមានសក្តានុពលផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ ប្រទេសភាគច្រើន មានធនធានបំរុងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីគាំទ្រដល់ពាណិជ្ជកម្មបណ្តោះអាសន្ន និងឆ្លើយតបទៅនឹងផលប៉ះពាល់ខាងក្រៅ។
លោក ហូហ្វមេន បានមានប្រសាសន៍ថា “សម្រាប់រយៈពេលវែង ដើម្បីរក្សាកំណើនឲ្យមានកម្រិតខ្ពស់ បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា គួរតែបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទ្វេដងដើម្បីបន្តធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធក្នុងការបង្កើនសក្តានុពលកំណើនមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន និងលើកកម្ពស់ភាពជឿជាក់នៃទីផ្សារ”។
កំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធ មានសារៈសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះ និងលើកកម្ពស់និរន្តរភាពនៃកំណើនរយៈពេលវែង។ ប្រទេសចិន បានចាប់ផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់មួយចំនួនរួចហើយលើគោលនយោបាយហិរញ្ញវត្ថុ លទ្ធភាពចូលក្នុងទីផ្សារ ចល័តភាពកម្លាំងពលកម្ម និងគោលនយោបាយសារពើពន្ធ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពនៃកំណើន និងបង្កើនបរិមាណតម្រូវការក្នុងស្រុក។ ក្នុងកំឡុងពេលនោះ វិធានការទាំងនេះ នឹងធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែមានស្ថិរភាពជាងមុន មានលក្ខណៈពេញលេញជាងមុន និងមាននិរន្តរភាពជាងមុន។ គំនិតផ្តួចផ្តើមមួយចំនួន ដែលរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសឲ្យដឹងរួចមកហើយនោះ ដូចជា កំណែទម្រង់ពន្ធដា និងការកាត់បន្ថយឧបសគ្គចំពោះវិនិយោគទុនឯកជន ក៏អាចបង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងរយៈពេលខ្លីបានផងដែរ។
កំណែទម្រង់ជាច្រើនដែលទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងប្រទេសចិន អាចនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដល់ដៃគូពាណិជ្ជកម្មជាច្រើន ដែលកំពុងផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលកសិកម្ម ទំនិញប្រើប្រាស់ និងសេវាកម្មទាន់សម័យ។ ម្យ៉ាងទៀត ផលប៉ះពាល់ពីការប្រឹងប្រែងរក្សាតុល្យភាពដែលមិនអាចត្រួតត្រាបាននៅក្នុងប្រទេសចិន អាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់និងនៅក្នុងពិភពលោក ជាពិសេស នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលកំពុងពឹងផ្អែកលើការនាំចេញធនធានធម្មជាតិ។
របាយការណ៍នេះ បានឲ្យដឹងថា បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់ផ្សេងៗទៀត ក៏អាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះផងដែរ ដូចជា ការសម្របសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និងការលើកកម្ពស់វិនិយោគទុនផ្ទាល់ពីបរទេស ជាពិសេស នៅក្នុងវិស័យផ្តល់សេវាកម្ម។ នៅក្នុងបរិបទនេះ ការបង្កើតឲ្យមានសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាននៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ អាចជួយបង្កើនវិនិយោគទុននិងការនាំចេញនៅខាងក្នុងតំបន់នេះ និងផ្តល់នូវប្រភពកំណើនដ៏សំខាន់មួយ។
ប្រទេសកម្ពុជា៖ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា នៅតែមានភាពរឹងមំាំដោយសម្រេចបាន ៧,៤ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ទោះបីជាមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដោយសារតែមានបញ្ហាផ្នែកនយោបាយ និងមានការវ៉ានានាក្នុងវិស័យការងារក្តី។ កំណើននេះ បានកើនឡើងដោយសារការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ និងកំណើនជាបន្តបន្ទាប់លើវិស័យទេសចរណ៍ ដែលគាំទ្រដោយសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលត្រូវបានពង្រឹង។ ឱនភាពនៃគណនីចរន្ត បានថយចុះដោយសារតែការនាំចូលមានសភាពយឺតជាងមុន ដែលឲ្យមានការប្រមូលចំណូលយឺតជាងមុន ដូចនេះវាជាបច្ច័យនាំហើយឲ្យមានឱនភាពសារពើពន្ធកើនឡើង។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៤ ត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថានឹងកើនដល់ ៧,២ ភាគរយ ផ្អែកលើការងើបឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់នៃសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក ការមានស្ថិរភាពឡើងវិញចំពោះបរិស្ថានសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក និងការមានទំនុកចិត្តសាជាថ្មីឡើងវិញនារយៈពេលចុងក្រោយក្នុងឆ្នាំនេះ។ បញ្ហាអស្ថិរភាពនយោបាយបន្ថែមនិងបញ្ហាការងារ ព្រមទាំងការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសចិន អាចបង្កឲ្យមានហានិភ័យ។
លោក អាឡាសាន សូ ប្រធានគ្រប់គ្រងធនាគារពិភពលោក បានមានប្រសាសន៍ថា “សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាធន់នឹងសម្ពាធក្នុងស្រុក និងអាចរក្សាបាននូវកំណើនខ្ពស់របស់ខ្លួន។ កំណើនដ៏រឹងមាំនេះ នឹងអាចជួយឲ្យកម្ពុជាសម្រេចបានគោលដៅរបស់ខ្លួនក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្របានត្រឹមមួយភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។ ដូចយើងទាំងអស់គ្នាបានដឹងហើយថា ប្រជាជនជិត ៣លាននាក់រស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រនៅឡើយ ហើយប្រជាជន ៨,១ លាននាក់រស់នៅក្បែរបន្ទាត់ក្រីក្រ។ ពួកគេនៅតែមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការធ្លាក់ចូលក្នុងភាពក្រីក្រវិញ”។
លោក អេនរិកកេ អាល់ដាហ្ស ការ៉ូល អ្នកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់នៃធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា “ការគ្រប់គ្រងសម្ពាធនៅក្នុងស្រុក នឹងជួយឲ្យកម្ពុជាសម្រេចបានកំណើនប្រសើរជាងគេបំផុតក្នុងចំណោមការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ ការចរចារលើបញ្ហាប្រាក់បៀវត្សដែលទទួលបានជោគជ័យ នឹងបម្រើផលប្រយោជន៍ដល់ទាំងភាគីកម្មករនិងទាំងក្រុមហ៊ុន។ ការកែលម្អបន្ថែមទៀតលើការប្រមូលចំណូលក្នុងស្រុក នឹងជួយផ្តល់នូវការគាំទ្រមួយសម្រាប់ផលប៉ះពាល់ណាមួយក្នុងពេលអនាគត និងផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានលើតម្រូវការដែលកាន់តែខ្ពស់សម្រាប់ចំណាយអាទិភាពបូករួមទាំងសំណើប្រាក់បៀវត្សសម្រាប់វិស័យសាធារណៈផងដែរ”។
របាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចនៅអាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក គឺជាការត្រួតពិនិត្យមើលឡើងវិញពិស្តាររបស់ធនាគារពិភពលោក លើសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់។ របាយការណ៍នេះ ត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ និងអាចរកមើលបានដោយឥតគិតថ្លៃនៅលើវេបសាយត៍ តាមអាសយដ្ឋាន៖ http://www.worldbank.org/eapupdate។
