កុមារី ណាង រិទ្ធិកញ្ញា ជាសិស្សថ្នាក់ទី ៩ នៅវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន តាំងគោក ក្នុងខេត្តកំពង់ធំ។ នាងបានសារភាពថា នាងបានចម្លងពីគេក្នុងពេលប្រលងដែលជាលទ្ធផលនាងត្រូវបានចូលរៀនក្នុងថ្នាក់កម្រិតខ្ពស់។ ប៉ុន្តែ មួយខែក្រោយមក នាងប្រលងធ្លាក់ក្នុងការប្រឡងច្រចាំខែដំបូង ដែលធ្វើឱ្យនាងមានការស្តាយក្រោយយ៉ាងខ្លាំង។
នាងបានរំឭករឿងរ៉ាវដោយនិយាយដូច្នេះថា៖ «កាលនោះខ្ញុំខ្ជិលរៀន ដោយខ្ញុំគិតថាមិត្តរបស់ខ្ញុំនឹងឱ្យខ្ញុំចម្លងចម្លើយរបស់គេម្តងទៀតនៅពេលប្រលងមិនខាន។» ប៉ុន្តែ នាងធ្លាក់ការប្រលងជាលើកដំបូង ដោយសារថាក្នុងពេលនោះការប្រលងបានស្ថិតក្រោមការពិនិត្យតាមដានយ៉ាងតឹងរ៉ឹងពីសំណាក់គ្រូៗ និងអាណាព្យាបាល។ នាងពោលថែមទៀតថា៖ «ក្រោយមក ខ្ញុំក៏ដឹងខ្លួនថា ខ្ញុំបានប្រលងជាប់លើកមុនដោយសារតែចំណេះដឹងរបស់អ្នកដទៃ មិនមែនដោយសារចំណេះដឹងរបស់ខ្ញុំផ្ទាល់ទេ។ ខ្ញុំពិតជាខ្មាសគេណាស់។»
ភាពតឹងរ៉ឹងក្នុងពេលប្រលង និងការឆ្លុះបញ្ចាំងផ្ទាល់ខ្លួនបានផ្តល់ឱ្យ រិទ្ធិកញ្ញា នូវឱកាសមួយដើម្បីកែខ្លួន។ តាំងពីប្រលងធ្លាក់ម្តងមក នាងបានដាក់ការខិតខំច្រើនជាងមុនទៅលើការរៀនសូត្រ។ ជាលទ្ធផល នាងបានប្រលងជាប់គ្រប់មុខវិជ្ជាក្នុងឆ្នាំនោះ រហូតដល់ដណ្តើមបានពិន្ទុខ្ពស់ក្នុងការប្រលងបញ្ចប់ថ្នាក់កាលពីពេលថ្មីៗនេះផង។
ការបង្កើនគុណភាពនៃការអប់រំនៅកម្រិតមធ្យមសិក្សាចំណេះទូទៅឱ្យបំពេញបានស្តង់ដាអប្បបរមា គឺជាគោលដៅរបស់គម្រោងបង្កើនគុណភាពអប់រំមធ្យមសិក្សា (Secondary Education Improvement Project/SEIP) ដែលមានការគាំទ្រហិរញ្ញវត្ថុពីធនាគារពិភពលោក។ គោលបំណងរបស់គម្រោងនេះគឺជួយពង្រឹងការគ្រប់គ្រងសាលារៀន បង្កើនគុណភាពនៃការបង្រៀននិងការរៀននៅកម្រិតថ្នាក់ តាមរយៈការបង្កើនគុណវុឌ្ឍិរបស់គ្រូបង្រៀន ផ្តល់ការប្រឹក្សាណែនាំ និងធ្វើការវាយតម្លៃត្រឹមត្រូវលើសមត្ថភាពរបស់គ្រូបង្រៀន ព្រមទាំងធ្វើឱ្យរចនាសម្ព័ន្ធទ្រទ្រង់ការបង្រៀនមានភាពប្រសើរជាងមុនផងដែរ។
គម្រោងនេះផ្តល់មូលនិធិកែលម្អសាលារៀនតាមរយៈមន្ទីរអប់រំខេត្តនិងស្រុក ដើម្បីយកទៅពង្រឹងការគ្រប់គ្រងនៅតាមសាលារៀន។ មួយផ្នែកទៀត មូលនិធិនេះត្រូវបានប្រើសម្រាប់ជួយគ្រូកម្រិតសិក្សាចំណេះទូទៅឱ្យបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន ជាពិសេសនៅលើមុខវិជ្ជាគណិតវិទ្យា រូបវិទ្យា ជីវវិទ្យា គីមីវិទ្យា ភាសាខ្មែរ និងប្រវត្តិវិទ្យា។ សាលារៀនចំនួន ១០០កន្លែងកំពុងទទួលបានការកែលម្អតាមរយៈគម្រោងនេះ ក្នុងនោះមានការសាងសង់ ឬការជួសជុលកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាលា និងតាមរយៈការជួយទ្រទ្រង់ដល់សាលារៀននិងគ្រូបង្រៀនឱ្យបង្កើនលក្ខខណ្ឌល្អសម្រាប់ការបង្រៀននិងការរៀនមានប្រសិទ្ធភាព។ ក្រៅពីនេះ សាលារៀនថ្មីចំនួន៣០ផ្សេងទៀត ក៏នឹងត្រូវបានសាងសង់ឡើងតាមរយៈគម្រោងនេះ ផងដែរ។
នៅក្រោមគម្រោងនេះ ការកែសម្រួលមួយចំនួននឹងត្រូវបានធ្វើទៅលើវិធីសាស្ត្របង្រៀនបែបប្រពៃណីនៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំកម្ពុជា។ សិស្សនឹងទទួលប្រធានបទយកទៅធ្វើការពិភាក្សាជាក្រុម ហើយបន្ទាប់មកយកលទ្ធផលនៃការពិភាក្សានោះមកធ្វើបទបង្ហាញនៅក្នុងថ្នាក់។ ក្នុងការប្រើវិធីបែបនេះ គ្រូបង្រៀននឹងចំណាយពេលតិចជាងមុនទៅលើការសរសេរមេរៀននៅលើក្តារខៀន ហើយងាកមកផ្តល់គំនិត ឬការណែនាំ ហើយទុកឱ្យសិស្សធ្វើកិច្ចការរបស់គេជាក្រុមវិញ។ មាតាបិតាត្រូវបានអញ្ជើញមកអង្កេតតាមដានមើលការប្រលងគ្រប់ប្រភេទ ដើម្បីមើលថាតើសិស្សណាខ្លះបានធ្វើកិច្ចការផ្ទះរបស់ខ្លួន ហើយក្រៅពីនោះ មាតាបិតាក៏អាចចូលរួមនៅក្នុងការរៀបចំបង្កើតផែនការសាលារៀន និងតាមដានការអនុវត្តរបស់វាដែរ។
លោក ស្រេង អាង ជាគ្រូបង្រៀនរូបវិទ្យាថ្នាក់ទី៧ និងទី៩ នៅវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន តាំងគោក។ គាត់ បានសម្តែងនូវការស្ញប់ស្ញែងចំពោះវិធីសាស្ត្រថ្មីក្នុងការបង្រៀននិងការរៀន ដែលតាមរយៈនេះ គាត់និយាយថា សិស្សរៀនបានឆាប់ចេះលឿនជាងមុន ជក់ចិត្តក្នុងការសិក្សាជាងមុន ហើយមានភាពច្នៃប្រឌិតក្នុងការធ្វើបទបង្ហាញលទ្ធផលនៃកិច្ចពិភាក្សារបស់គេទៀតផង។
លោកមានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា៖ «កាលណាខ្ញុំដាក់ប្រធានបទឱ្យពួកគេពិភាក្សា ពួកគេចេះរកឧបករណ៍ មកអនុវត្តជាក់ស្តែងតែម្តង។»
លោកស្រី ស៊ុយ ទេវី គ្រូបង្រៀនអក្សរសាស្រ្តខ្មែរ បានបន្ទរនូវអ្វីដែលលោក ស្រេង អាង បានលើកឡើង។ លោកស្រីនិយាយថា វិធីនេះធ្វើឱ្យសិស្សអានសៀវភៅជាងមុន ចេះស្រាវជ្រាវជាងមុន បង្កើនសកម្មភាពរៀនបានច្រើន ហើយចេះជួយគ្នាក្នុងការរៀនសូត្រទៀតផង។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំរីករាយណាស់ដោយបានឃើញការផ្លាស់ប្តូរនេះ។ ចំណេះដឹងរបស់សិស្សមានភាពប្រសើរជាងមុននៅពេលនេះ។»
លោក នង សុវណ្ណារិទ្ធិ អាយុ ៤៨ឆ្នាំ ជាឪពុករបស់សិស្សម្នាក់រៀននៅវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន តាំងគោក។ គាត់និយាយថា ចំណងទាក់ទងកាន់តែល្អជាងមុនរវាងគ្រូនិងឪពុកម្តាយអាណាព្យាបាលបានធ្វើឲ្យពួកគាត់កាន់តែមានភាពកក់ក្តៅទុកចិត្តអំពីគុណភាពរបស់សាលារៀន។ វិធីសាស្ត្រថ្មីនេះ ក៏អាចជួយឪពុកម្តាយឱ្យបានដឹងអំពីកម្រិតនៃការសិក្សារបស់កូនខ្លួន ថាតើកូនរបស់ខ្លួនទៅរៀនទៀងទាត់ប៉ុណ្ណា និងថាតើគេអាចជួយកូនគេបានដូចម្តេចខ្លះជាមួយកិច្ចការដែលគ្រូដាក់ឱ្យទៅធ្វើនៅផ្ទះ។
លោក អៀង ប៊ុនហន នាយកវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន តាំងគោក បានរំឭកឡើងអំពីការធ្វើតេស្តសិស្សប្រលងឡើងកម្រិតបឋមសិក្សាចូលកម្រិតមធ្យមសិក្សចំណេះទូទៅ។ ការប្រលងនោះបានលាតត្រដាងឱ្យដឹងថា សិស្សជិត ៧០% ចាំបាច់ត្រូវមានការពង្រឹងបន្ថែមជំនាញអានរបស់ខ្លួន ទើបគេអាចត្រៀមលក្ខណៈចូលថ្នាក់ទី ៧បាន។
លទ្ធផលក៏ស្រដៀងគ្នាដែរក្នុងការធ្វើតេស្តមុនឡើងថ្នាក់ទី ៩។ លោកនាយកសាលាមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងការធ្វើតេស្តលើកដំបូងនៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ សិស្ស ៨២នាក់ក្នុងចំណោម១២១នាក់ ឬជាង ៦៥% ប្រលងធ្លាក់។ មានតែសិស្សម្នាក់គត់ទទួលបាននិទ្ទេស C ហើយគ្មានអ្នកណាទទួលបាននិទ្ទេស A ឬ B ទេ។ ប៉ុន្តែ អត្រាប្រលងជាប់មានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ គិតមកត្រឹមឆមាសទី២ មានសិស្សតែ ១២នាក់ទេ ឬតិចជាង ១០% ដែលប្រលងធ្លាក់។ សិស្សទទួលបាននិទ្ទេស A, B, និង C បានកើនពី ១នាក់ ដល់ទៅ ៦២នាក់។
«យើងបានដេកលក់អស់ពេលដ៏យូរ» លោក អៀង ប៊ុនហនមានប្រសាសន៍ដូច្នេះសំដៅទៅលើវិធីសាស្ត្របង្រៀននិងការរៀនតាមបែបប្រពៃណីដែលលែងមានប្រសិទ្ធទៀតហើយនោះ។
ផ្អែកលើលទ្ធផលបឋមទាំងនេះ លោកនាយកមានប្រសាសន៍ថាលោកចង់ឱ្យគ្រូបង្រៀនទាំងអស់ទៅចូលរួមក្នុងកម្មវិធីវិក្រឹតការគ្រូ (TUP) នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។ មកទល់ពេលនេះ គ្រូបង្រៀន១២ក្នុងចំណោម៦៣នាក់នៃសាលារបស់គាត់បានមកចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលធ្វើវិក្រឹតការហើយ។
ថ្វីបើគម្រោងនេះកំពុងត្រូវបានអនុវត្តក្នុងឆ្នាំដំបូងក៏ពិតមែន លទ្ធផលបឋមដែលវាសម្រេចបានមានភាពលក្ខណៈគួរយកជាការបាន ក្នុងនោះមាន៖
- គម្រោងបានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់មនុស្សជាង ១៩៥០០០នាក់ ជាបុគ្គលិកអប់រំ គ្រូបង្រៀន និងសិស្សសាលា;
- សិស្សជាង ១៧០០០នាក់ បានចូលរៀននៅក្នុងថ្នាក់រៀនដែលទើបនឹងត្រូវបានសង់ថ្មី;
- សាលារៀនគោលដៅចំនួន១០០កន្លែងបានរៀបចំបង្កើនផែនការកែលម្អសាលារៀនតាមរយៈការជួយណែនាំរបស់គ្រូបបណ្តុះបណ្តាលស្នូលថ្នាក់ជាតិ;
- គ្រូបង្រៀនមួយក្រុមលើកដំបូងគេជិត ២០០នាក់នឹងបញ្ចប់កម្មវិធីវិក្រឹតការគ្រូនៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩នេះ ហើយ
- សកម្មភាពសាងសង់សាលារៀនថ្មីកំពុងតែប្រព្រឹត្តទៅបានល្អតាមកាលវិភាគកំណត់ ដោយមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្មពីសំណាក់សហគមន៍ផង។
សម្រាប់កញ្ញា ណាង រិទ្ធិកញ្ញា វិធីសាស្ត្រថ្មីក្នុងការបង្រៀននិងការរៀន បានធ្វើឱ្យនាងមានមោទនភាពណាស់ចំពោះសាលារៀនរបស់នាង។ នាងមានអារម្មណ៍ថានាងជាមនុស្សផ្សេងមិនដូចមុនទៀតទេ ហើយក្រៅពីបានកែលម្អខ្លួនឯង នាងអាចនឹងជួយបង្ហាត់បង្រៀនដល់សិស្សដែលមិនសូវចំណាប់ក្នុងការរៀនសូត្រនៅសាលារបស់នាងទៀតផង។