«Մասրիկ-1» արևային նոր կայանն իրականություն է դառնում
ԵՐԵՎԱՆ, 11-ը մայիսի, 2018թ. - Հայաստանն իր պատմության մեջ առաջին անգամ «կանաչ լույս» է տվել արդյունաբերական մասշտաբի առաջին խոշոր արևային էլեկտրակայանին: Կառավարությունը գրություն է հրապարակել՝ Հայաստանում առաջին անկախ էլեկտրաէներգետիկական ծրագրի (ԷԷԾ)՝ «Մասրիկ-1» 55 ՄՎտ հզորությամբ արևային էլեկտրակայանի մրցույթի արդյունքներով պայմանագիրը «Ֆոտովատիո Ռենյուաբլ Վենչըրս» Բի. Վի (Fotowatio Renewable Ventures B.V) և «ԷֆԷսԷլ Սոլար» Էս.Էլ (FSL Solar S.L.) կոնսորցիումին շնորհելու մասին: Որակավորված հինգ հայտատուներից մրցույթում հաղթել է ՖՌՎ-ի գլխավորած կոնսորցիումն՝ առաջարկելով ամենացածր 4.19 ցենտ/կՎԺ սակագինը:
Սարքավորումների տնտեսապես արդյունավետ շահագործման 20 տարվա ժամկետում ծրագիրը
կխնայի մոտ 1 միլիոն տոննա CO2 և կապահովի կարճաժամկետ և երկարաժամկետ աշխատատեղեր: Բացի այդ, երկարաժամկետ հեռանկարում «Մասրիկ-1» կայանը կբարելավի էներգետիկ անվտանգությունը՝ խթանելով արևային էներգիայի պաշարների զարգացումն ու նվազեցնելով երկրի կախվածությունը ներկրված բնական գազից:
«Մասրիկ-1» արևային էլեկտրակայանն առաջին ծրագիրն է Հայաստանում, ինչպես նաև Հարավ-Կովկասյան տարածաշրջանում. սա նաև ոգևորիչ հնարավորություն է երկրի համար՝ է′լ ավելի զարգացնելու վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտի ներուժը»,- նշել է Համաշխարհային բանկի Հայաստանի գրասենյակի տնօրեն Սիլվի Բոսութղոն: «Ավելին, կառավարության կողմից իրականացված բաց և մրցակցային գնման ընթացակարգը օրինակ է երկրում ապագա ներդրումների համար»:
2014 թվականին ՀՀ կառավարությունը «Վերականգնվող էներգետիկայի ընդլայնում» ծրագրի (ՎԷԸԾ) ներդրումային պլանում արդյունաբերական մասշտաբի արևային ֆոտովոլտային (ՖՎ) կայանը սահմանեց որպես գերակայություն, և այդ պլանով 2 միլիոն ԱՄՆ դոլար դրամաշնորհ հատկացվեց ծրագրի նախապատրաստմանը: ՎԷԸԾ-ը և Համաշխարհային բանկի թիմն օժանդակել են Վերականգնվող էներգետիկայի և էներգախնայողության հիմնադրամին՝ արևային էներգիայի պաշարների չափման սարքավորումների տեղադրման, մրցույթի առաջին փուլում «Մասրիկ-1»-ը որպես հնարավոր տեղամաս նախանշելու, տեխնիկատնտեսական ուսումնասիրությունները և բնապահպանական ու սոցիալական ազդեցության գնահատումները պատվիրելու, մրցութային գնման ընթացակարգը նախապատրաստելու և դրան աջակցելու համար գործարքի մասով խորհրդատուին վարձելու հարցերում:
ՎԷԸԾ-ն և Համաշխարհային բանկը հնարավոր են դարձրել նաև երաշխիքի գործիքի կիրառումը՝ ներդրումային ռրսկերը մեղմելու, միջազգային կառուցապատողներ ներգրավելու և մրցակցության աստիճանը բարձրացնելու նպատակով:
«Մասրիկ-1» ծրագրի մեկնարկը նոր շուկա է բացում Հայաստանի համար: Արևային էներգետիկայի ոլորտի հնարավոր մյուս հինգ՝ մոտ 55 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ նախագծերն, որոնք արդեն իսկ նախանշվել ու նախապատրաստվել են ՎԷԸԾ-ի և Համաշխարհային բանկի աջակցությամբ, ակնկալվում է սկսել մոտ ապագայում՝ երկրորդ մրցոյթով:
Երկրորդ փուլում կօգտագործվի «Մասրիկ-1»-ի փորձը, գործարքի կայացման ծախսերը կնվազեն, քանի որ բանակցվող պայմանագրային փաստաթղթերի շարքն առկա է: Ավելին, այս փորձառության շնորհիվ կբարելավվեն ներդրողների ընկալումները Հայաստանում արդյունաբերական մասշտաբի արևային էներգետիկայի ոլորտում հնարավորությունների վերաբերյալ:
Հաղթողին վեց ամիս կտրվի նախագծի ֆինանսավորման պայմանագրերի ձևակերպման և այնուհետ երկու տարի՝ էլեկտրակայանի ու հարակից էլեկտրահաղորդման գծի կառուցման համար: Էլեկտրական կայանի արտադրած էլեկտրաէներգիայի վաճառքը կիրականացվի «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ընկերության հետ Էլեկտրաէներգիայի գնման համաձայնագրի (ԷԳՀ) շրջանակներում: